چند اصل مهم در ترانه سرایی

وقتی که شاعر یا ترانه سرا حس شاعری یا ترانه سرایی اش آماده بیان احساسات بوسیله قلم می باشد سریعاً بایستی آن را بر روی کاغذ پیاده کند،(چون این زمان کوتاه است باید قدر آن را دانست) و سپس نوشته های خود را ویرایش کرده و در قالب خاص (سبک) خود بیاراید.
در این جا به چندین اصول مهم از قواعد و مبانی ترانه سرایی اشاره می کنیم:
۱- پاکی قلم و رسایی نوشته ها در قالب ادبی.
۲- استفاده از آرایه ی تشبیه در موارد بسیار.
مانند: تگرگ و رگبار و خزون / زمین نداره جاذبه /کوتاهه سقف آسمون.
۳- رعایت کامل سکوت ملودی ها با ایجاد فواصل کوتاه.
مانند: حالا که آسمونم، ابراش، زیاده /روزای ِ سختشم، خیلی، بی شماره
۴- تشریح کردن مصرع ها از حس زیبا شناسی.
مانند: … از گلای یاس تو باغ …
۵- انتخاب عنوان بر اساس مفهوم ترانه نه مصرعی خاص.
۶- سرآغاز ترانه بایستی دارای نقطه ی اوج باشد.
مانند: می دونم تو قصتون زیادی ام / تو دیگه بی کسیمو به روم نیار
۷- ابیات تکرار را با شماره تعداد مشخص کنیم.
مانند: همیشه مونده سر یک دو راهی / دل داغون شده از کینه و تباهی
اگه بگم چشات می ره سیاهی/ تو ظلمت ِ حسه بی پناهی (۲)
۸- قافیه ها را در حداقل دو حرف طراحی کنیم.
۹- سعی کنیم از مفهوم دور نشویم (پرهیز از پراکنده نویسی)
۱۰- استفاده از آرایه حسن تعلیل.
مانند: آسمون تیره شده غصه من تو جونشه …
۱۱- واژه هایی را که در اجرا کشیده می شوند را با یک کسره در آخر آن مشخص کنیم.
مانند: تو ظلمتِ …
۱۲- ریتم کار را تا پایان حفظ کنیم.
۱۳- از واژهای عامیانه قابل فهم به جای واژهای استفهامی استفاده کنیم.
مانند: طلوع و هدیه می کنم / به خواب تلخ بی پناه
۱۴- در پایان ترانه سعی کنیم حس خود را به سمت مخاطب خاص خود بکشانیم.
۱۵- عنوان ترانه را سعی کنیم در آخر انتخاب کنیم.
گردآوری: مریم جلائی
نویسنده: حسین خزایی - جمعه ٩ فروردین ۱۳٩٢