ساخــــــــــــــــــــــتار رباعی و دوبیتی

ربــــــــــــــــــاعی:
از خوش اهنگترین اوزان شعر فارسی است و در بحر هزج جای میگیرد.
و ابداع ان را به حضرت رودکی نسبت دادند. و با توجه به اختیارات شاعری
قلب و تسکین دارای 24 وزن میباشد.
12 وزن :با رکن مفعول - -uو 12 وزن با رکن مفعولن - - -/اغاز میشود.
و وزن اصلی رباعی و بیشترمرسوم است : مفعول /مفاعیلُ / مفاعیلُ/فَــعَل میباشد.
بلحاظ موضوعی سه نوع است:
1 - رباعی عاشقانه 2 - صوفیانه 3 - رباعی فلسفی
.......................................................................................
ویــــــژگی های رباعی (مهـــــــــــــــــــم)
ا- رباعی مثمن یا چهار رکنیست در بحر هزج
2 - شروع رکن ان مفعول و یا مفعولن است.
3 - سومین رکن ان هرگز با مفاعلن نمیاید
مثلا : مفعول /مفاعیل / مفاعلن (نمیاید)/ فعول
4 - اخرین رکن ان : فع - فعل - فاع - با فعول هم میاید.
تــــــــــــــــــــــــــوجه :
معمولا سه مصراع اول در حکم مقدمه و مصراع چهارم نتیجه و ضربه گفته میشود . در رباعیات جدید مصرع سوم ان قافیه ندارد شاعر ازادست.
بدلیل دو اختیار قلب و تسکین (شاعری) تنوع اوزان در رباعی است
و کمتر رباعی میتوان دید که در وزن اصلی سروده باشد.بهمین سبب
در تقطیع هر مصراع را جداگانه تقطیع و نام گذاری میکنند.
مثال :
ایکاش که جای ارمیدن بودی / یا این ره دور را رسیدن بودی . خیام
ای کا ش/ کِ جا ی آ / ر می دن بو /دی
مفعول / مفاعلن / مفاعیلن / فع
........................................................................................
دو بیـــــــــــــتی یا ترانه :
تمام دوبیتی های زبان فارسی در بحر هزج سروده شده.
همانند رباعی است منتها وزن ان :مفاعیلن / مفاعیلن /فعولن است
و مضامین دوبیتی غنایی است .
دوبیتی عبارت از : دو بیت شعر که با رباعی در قافیه بندی یکیست
ولی در وزن مختلف میباشد. مثال:
ز دست دیده و دل هر دو فریاد /که هرچه دیده بیتد دل کند یاد
ز دس تِ دی /دِ وُ دل هر /دو فر یاد
مفاعیلن / مفاعیلن / فعولن .
اسانترین روش یادگیری و تشخیص با رباعی.
چنانچه اشتباه تایپی داشتم عفم کنید .