زلال وحی آیات منتخب جزء 2

زلال وحی آیات منتخب جزء 2
سوره بقره آیات 153 تا 157 صبر در مقابل سختی ها رمز جلب رحمت و هدایت الهی
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ إِنَّ اللَّـهَ مَعَ الصَّابِرِینَ ﴿١٥٣﴾ وَلَا تَقُولُوا لِمَن یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّـهِ أَمْوَاتٌ بَلْ أَحْیَاءٌ وَلَـکِن لَّا تَشْعُرُونَ ﴿١٥٤﴾ وَلَنَبْلُوَنَّکُم بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ ﴿١٥٥﴾ الَّذِینَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِیبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّـهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ ﴿١٥٦﴾ بِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَـئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ ﴿١٥٧﴾
اى افرادى که ایمان آورده اید! از صبر و ( استقامت) و نماز، کمک بگیرید! (زیرا) خداوند با صابران است. ( 153) و به آنها که در راه خدا کشته مى شوند، مرده نگویید! بلکه آنان زنده اند، ولى شما نمى فهمید! (154) قطعاً همه شما را با چیزى از ترس، گرسنگى، و کاهش در مالها و جانها و میوه ها، آزمایش مى کنیم و بشارت ده به استقامت کنندگان! (155) آنها که هر گاه مصیبتى به ایشان مى رسد، مى گویند: «ما از آنِ خدائیم و به سوى او بازمى گردیم!» (156) اینها، همانها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده و آنها هستند هدایت یافتگان! (157)
آیا تاکنون در زندگی با مشکلات طاقت فرسا روبرو شده ایم ؟ عکس العمل ما در برابر آن مشکلات چه بوده است ؟ آیا فلسفه این مشکلات و سختی ها را می دانیم ؟ آیا معنای صبر در برابر سختی ها برایمان روشن است ؟ رمز موفقیت انسانهای صبور چیست ؟
پاسخ به این سوالات را در این نوشتار بخوانید
هنگامى که انسان در برابر حوادث سخت و مشکلات طاقت فرسا قرار مى گیرد، نماز او را با مبدأ و تکیه گاه اصلی عالم متصل نموده ، که با اتکاء بر او مى تواند با روحى مطمئن و آرام امواج سهمگین مشکلات را در هم شکسته و مقاومت و ایستادگی کند . به عکس آنچه بعضى تصور مى کنند، صبر هرگز به معنى تحمل بدبختیها و تن دادن ذلت و تسلیم در برابر عوامل شکست نیست، بلکه صبر و شکیبایى به معنى پایدارى و استقامت در برابر هر مشکل و هر حادثه است.
در آیه بعد اشاره می کند که کسانی که در راه خدا جان خود را فدا کردند ، مرده و نابود شده نیستند بلکه زنده حقیقی آنهایی هستند که در جوار رحمت حق حیات ابدی و حقیقی خود را آغاز کرده اند. پس از این مقدمه در آیه بعد (آیه 155) خدای متعال به عموم سختی هایی که برای رشد انسانها در دنیا به زندگی آنها وارد می شود اشاره کرده و انسانهای صبور و مقاوم را به بهشت بشارت می دهد به طوری که گویا رمز اصلی بهشتی شدن آنها همین صبر و مقاومت آنها می باشد
می دانیم که دنیا برای همه انسانها میدان آزمایشات الهی است و انسان به حقیقت ایمان نمی رسد مگر در این آزمایشات سربلند شود و بخش عمده این امتحانات عبارت است از جهاد با جان و مال در راه او ، که راه پیروزى در این امتحانات اتکاء به دو نیروی عظیم صبر و نماز و همچنین ایمان به عدم نابودی هر تلاشی در راه خداست .
آری توجه به این امور مهم جهاد با جان و مال در راه خدا را برای انسانها محبوب می کند و قدرت آنها را برای صبر در
سختی ها دو چندان می سازد . سپس در پاسخ به این سوال که صابران واقعی چه کسانی هستند؟ می فرماید آنها کسانی هستند که در هنگام مصیبتها معتقدند که آدمى و اموال و اولاد او ملک خداست و مالکیت حقیقی در این عالم از اوست، وهمچنین معتقدند که بازگشت همه پس از این دنیا به سوى خدا مى باشد. اینجاست که بهترین صبر تحقق پیدا مى کند، آن صبرى که ریشه و منشا هر جزع و تاسفى را در دل مى سوزاند، و گرد غفلت را از صفحه دل می زداید .
پس رمزمقاومت صابران در مشکلات همین است که در این عالم خود را مالک اموال و اولاد نمی دانند بلکه خود را امانت دار آنها دانسته و مالک اصلی را فقط خدا می دانند و معلوم است که اگر کسى این معنا را باور داشته باشد، دیگر معنا ندارد که از مصائبى که براى دیگران تاثر آور است، متاثر شود، چون کسى متاثر میشود که چیزى از اموال خود را از دست داده باشد، چنین کسى هر وقت گم شده اش پیدا شود و یا سودى به دست آورد خوشحال مى شود و چون چیزى از دستش برود غمگین میگردد.
و در آیه پایانی این مجموعه خدای متعال تاکید می کند که هدایت یافتگان حقیقی همین گروه بوده و درود و رحمت خدا در دنیا و آخرت شامل حال آنها خواهد بود
وَ قَالَ علی علیه السلام الصَبْرُ ثَلَاثَةٌ صَبْرٌ عَلَى الطَاعَةِ وَ صَبْرٌ عَلَى الْمَعْصِیَةِ وَ صَبْرٌ عَلَى الْمُصِیبَة
امام علی علیه السلام فرمودند : صبر بر سه قسم است صبر بر اطاعت) مقاومت در برابر مشکلاتى که در راه طاعت وجود دارد(. صبر بر معصیت ) ایستادگى در برابر انگیزه هاى گناه و شهوات سرکش و طغیانگر(. و صبر بر مصیبت)پایدارى در برابر حوادث ناگوار و عدم خود باختگى و شکست روحى و ترک جزع و فزع(.
گاهى در یک اقدام چند نوع صبر دیده مى شود. نظیر اقدام حضرت ابراهیم در قربانى کردن اسماعیل که هم صبر بر اطاعت و تسلیم و هم صبر بر مصیبت را لازم دارد.
کمتر موضوعى را در قرآن مى توان یافت که مانند صبر تکرار و مورد تاکید قرار گرفته باشد، در قرآن مجید در حدود هفتاد مورد از صبر سخن به میان آمده که بیش از ده مورد از آن به شخص پیامبر (ص) اختصاص دارد.تاریخ مردان بزرگ گواهى مى دهد که یکى از عوامل مهم یا مهمترین عامل پیروزى آنان استقامت و شکیبایى بوده است، افرادى که از این صفت بى بهره اند در گرفتاریها بسیار زود از پا در مى آیند و مى توان گفت نقشى را که این عامل در پیشرفت افراد و جوامع ایفا مى کند، نه فراهم بودن امکانات دارد و نه استعداد و هوش و مانند آن.