ده فیلم پر سر و صدای جشنواره فجر
ده فیلم پر سر و صدای جشنواره فجر
مهدیس امیری
روزنامه‌نگار حوزه فرهنگ و هنر
تنها یک روز دیگر از سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر باقی مانده و برندگان سیمرغ‌های بلورین به زودی شناخته می‌شوند.
در جشنواره امسال یازده فیلم در بخش "نگاه نو"، بیست و دو فیلم در بخش "سودای سیمرغ" و یازده فیلم در بخش "هنر و تجربه" با هم رقابت می‌کنند و البته برخی از فیلم‌ها نیز در بیش از یک بخش پذیرفته شده‌اند.
خلاصه‌ای از داستان و حواشی جالبِ ده اثر به نمایش درآمده در جشنواره امسال را در ادامه می‌خوانید.
ابد و یک روز
خیلی‌ها این فیلم را پدیده جشنواره امسال و کارگردان جوان آن، سعید روستایی را یکی از استعدادهای نو سینمای ایران می‌خوانند و سبک او را با سینمای اصغر فرهادی مقایسه می‌کنند هرچند پرداخت رئالیستی فیلم از بحران‌های اجتماعی از جمله اعتیاد و فقر باعث شده از همین حالا بعضی از رسانه‌‌های محافظه‌کار به آن انگ "سیاه‌نمایی" و مخالفت با "ارزش‌ها" بزنند.
روستایی که تجربه ساخت فیلم‌های کوتاه و مستند را در کارنامه دارد، می‌گوید این فیلم را بر مبنای مستند نیمه‌تمامی ساخته که قصد داشته در مورد یک زوج معتاد تهیه کند.
این کارگردان جوان تاکید می‌کند که عین "واقعیت‌های موجود" را ساخته و هیچ نوع المان یا شخصیت "نمادینی" در فیلمش نیاورده است.
در این فیلم جز نوید محمدزاده از همان ابتدای نگارش فیلمنامه به عنوان بازیگر نقش مرد معتاد در نظر گرفته شده بود پیمان معادی و پریناز ایزدیار نیز ایفای نقش می‌کنند. برمبنای آرای اخذ شده "ابد و یک روز" تا اینجای کار محبوب‌ترین فیلم از نگاه تماشاگران بوده است.
این فیلم با نامزد شدن در ۱۰ بخش در صدر فهرست نامزدهای سودای سیمرغ امسال قرار گرفته است.
لانتوری
اولین فیلم رضا درمیشیان پس از فیلم پرحاشیه "عصبانی نیستم" که در سال ۹۲ به سبب فشارها ناچار از بخش رقابتی جشنواره فجر خارج شد.
حاشیه‌های گسترده فیلم قبلی این کارگردان و پذیرفته شدن "لانتوری" در جشنواره فیلم برلین باعث شده فیلم جدید دُرمیشیان کنجکاوی‌ها و حساسیت‌های قابل‌توجهی را برانگیزد تا آنجا که نمایش فیلم در کاخ جشنواره با ازدحام شدید و بی‌نظمی و تاخیر همراه شد و اعتراض اهالی رسانه را برانگیخت.
ظاهرا استقبال مردم از "لانتوری" در پردیس سینمایی کوروش باعث شده تا این فیلم تاکنون در هفده سانس فوق‌العاده به نمایش گذاشته شود.
رضا درمیشیان در این فیلم "مریم پالیزبان" بازیگر گزیده‌کار سینمای ایران را به زوجِ نوید محمدزاده - باران کوثری که در فیلم قبلش به کار گرفته بود افزوده و به یاری این مثلث جذاب، ماجرای عشق سودایی "پاشا" به "مریم" را شرح می‌دهد که به اسیدپاشی ختم می‌شود؛ هرچند همزمان به شیوه خاص خودش گریزهای مفصلی هم به شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و بحران‌های رنگارنگی مثل فقر و فحشا و بی‌عدالتی می‌زند.
بادیگارد
تازه‌ترین ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا، فیلمی است در مورد محافظ یک چهره مهم حکومتی که در انجام وظیفه‌اش به تردید می‌افتد زیرا متقاعد شده که مسئول بلندپایه مزبور نه به فکر"مصالح نظام"، که بیشتر درپی منافع شخصی خود است.
به دنبال این دودلی، "حاج حیدر" با بازی پرویز پرستویی در ماموریتی متفاوت، به محافظت یک "دانشمند هسته‌ای" گمارده می‌شود.
فیلم چنان که انتظار می‌رود و به سیاق آشنای کارگردانش، پر از اشارات متعددی است که به نظر بی‌ارتباط با کشمکش‌های سیاسی روز کشور نمی‌رسد؛ اگرچه حاتمی‌کیا گفته "به هیچ‌وجه قصد نقد دولت روحانی" یا هیچ دولت خاص دیگری را نداشته است.
تولید این فیلم را نیز مانند فیلم قبلی حاتمی‌کیا، "چ" "سازمان فرهنگی هنری اوج"، یکی از موسسات فرهنگی وابسته به سپاه پاسداران برعهده دارد.
"بادیگارد" نخستین همکاری زوج پرستویی حاتمی‌کیا پس از ده سال است و به نظر می‌رسد پرستویی در این همکاری مجدد سنگ تمام گذاشته؛ به طوری که ظاهرا هنوز هم مشغول فیزبوتراپی و مداوای آسیبی است که در یکی از صحنه‌های موتورسواری فیلم به دستش وارد شده است.
نیمه‌شب اتفاق افتاد
فیلم جدید تینا پاکروان، کارگردان جوانی که در جشنواره سی و دوم فجر با نخستین فیلمش مورد توجه قرار گرفت.
نقش‌آفرینی رابعه اسکویی، بازیگر ایرانی که اخیرا به خارج از کشور مهاجرت کرده باعث شد گمانه‌زنی‌هایی در مورد اعمال محدودیت بر این فیلم مطرح شود اما به گفته کارگردان جرح و تعدیل چندانی بر فیلم اعمال نشده است.
"نیمه شب اتفاق افتاد" که پیش‌تر "زیبا، یک زندگی کوتاه" نام داشت؛ داستان عشقی "نامتعارف" میان زیبا رویا نونهالی و پسری بسیار جوانتر از خودش حسین، با بازی حامد بهداد را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد فشارها و تنگ‌نظری‌های اطرافیان و "ترسِ آبرو" چگونه سرنوشتی تراژیک برای این عشق رقم می‌زند.
حامد بهداد برخلاف نقش‌های معمولش، در این فیلم در نقش جوانی گوشه‌گیر و افسرده‌حال و آرام ظاهر می‌شود که از راه خوانندگی در مجالس عروسی و عزا کسب درآمد می‌کند؛ در نتیجه در بخش‌های قابل توجهی از فیلم می‌توان او را در حال آوازخوانی دید.
امکان مینا
فیلم جدیدی از کمال تبریزی که با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی و فیلمنامه فرهاد توحیدی تولید شده است.
این فیلم داستانی عاشقانه را در متن حوادث سیاسی دهه شصت روایت می‌کند که به خیانت می‌انجامد.
فیلم قبلی تبریزی، "طعم شیرین خیال" نتوانست چندان توجهات را به خود جلب کند. همکاری مجدد منوچهر محمدی (تهیه‌کننده) و آقای تبریزی - که "مارمولک" آخرین فیلم مشترک آنها به شمار می‌آمد- تا اینجای کار توانسته مورد توجه داوران قرار بگیرد و در ۹ رشته نامزد شود.
مینا ساداتی در نقش مینا و میلاد کی‌مرام در نقش مهران بازیگران اصلی این فیلم هستند.
اژدها وارد می‌شود
جدیدترین فیلم مانی حقیقی پس از "پذیرایی ساده"، نه تنها در بخش "سودای سیمرغ" جشنواره فجر راه پیدا کرده بلکه تا چند روز دیگر در بخش رقابتیِ جشنواره برلین نیز به نمایش در خواهد آمد.
خبر نمایش مسعود بهنود، روزنامه‌نگار ایرانی در نمایی از فیلم باعث شد این فیلم مدتی پیش بر سر زبان بیافتد و احتمال سانسور یا خروج آن از جشنواره مطرح شود.
اگرچه این فیلم داستانی است، اما در بخش‌هایی از آن گفتگوهایی با چهرههایی نظیر سعید حجاریان، صادق زیباکلام، لیلی گلستان و تورج دریایی نیز گنجانده شده است.
داستان این فیلم که در جزیره قشم فیلمبرداری شده، حول محور فعالیتهای یک گروه چریکی در ایران دهه چهل روایت می‌شود. تا اینجای کار در نمایش‌های عمومی، فیلم مانی حقیقی دومین فیلم محبوب تماشاگران بوده است.
رسوایی ۲
دنباله فیلم "رسوایی" که به کارگردانی مسعود ده‌نمکی و با حضور اکبر عبدی به عنوان شخصیت محوری در بخش سودای سیمرغ حضور دارد.
اکبر عبدی مانند فیلم قبل در نقش پیری فرزانه ظاهر می‌شود و این بار پیش‌بینی می‌کند که فراوانی گناه در شهر به زودی به وقوع زلزله منجر خواهد شد. گرچه کارگردان می‌گوید فیلم در شهری خیالی می‌گذرد اما همه چیز حاکی ازین است که شهر محل وقوع زلزله تهران است.
برخلاف کارهای قبلی این کارگردان که درآنها با شوخی سعی می‌کرد تماشاگر را راضی نگه دارد، در رسوایی ۲، بارِ تراژیک داستان می‌چربد.
شنیده‌ها حاکی از این است که در کاخ جشنواره خیلی از تماشاگران در میانه فیلم سالن را ترک کرده‌اند.
سینما نیمکت
نخستین فیلمی که کارگردان شناخته شده تئاتر محمد رحمانیان در ایران جلوی دوربین برد در بخش مسابقه جشنواره امسال پذیرفته نشد و در نهایت سر از بخش "هنر و تجربه" درآورد؛ تصمیمی که انتقاد تند کارگردان نسبت به مدیریت جشنواره را برانگیخت و باعث شد او انتخاب‌های داوران را "سیاسی" بخواند.
"سینما نیمکت" فیلمی است نوستالژیک در مورد سینما و در اعتراض به حذف و سانسور و در سال‌های دهه شصت روایت می‌شود، دورانی که داشتن دستگاه ویدئو در ایران جرم محسوب می‌شد.
فیلم داستان گروهی بازیگر دوره‌گرد را روایت می‌کند که فیلم‌های به یادماندنی تاریخ سینما را در روستاها و قهوه‌خانه‌‌ها برای مردم اجرا می‌کنند.
بازیگران این فیلم علی عمرانی، مهتاب نصیرپور، هومن برق نورد و اشکان خطیبی چهرههایی هستند که رحمانیان تقریبا به صورت ثابت در تئاترهای خود نیز به کار می‌گیرد.
خشم و هیاهو
آخرین ساخته هومن سیدی که در بخش سودای سیمرغ سیمرغ رقابت می‌کند. اگرچه جزییات چندانی از داستان فیلم طی دوره تولید منتشر نشد، اما از مدتها پیش رسانه‌ها در مورد شباهت آن به ماجرای قتل لاله سحرخیزان، همسر ناصر محمدخانی نوشتند.
گفته می‌شود مجوز لازم برای روایت داستان پیرامون شخصیت یک بازیگر یا فوتبالیست صادر نشده؛ در نتیجه شخصیت اول فیلم، نوید محمدزاده در قامت یک خواننده به تصویر کشیده می‌شود.
چینش بازیگرانی نظیر طناز طباطبایی، نوید محمدزاده، رعنا آزادی ور در کنار هم یکی دیگر از عوامل جذابیت این فیلم است.
"خشم و هیاهو" ابتدا بنا بود در تهران و استانبول فیلمبرداری شود اما در نهایت با اعمال تغییراتی کل فیلم در تهران فیلمبرداری شد.
مالاریا
همینکه پرویز شهبازی نگارش فیلمنامه و کارگردانی اثری را برعهده داشته باشد برای برانگیخته‌شدن کنجکاوی‌ها کفایت می‌کند.
این فیلم که پیش‌تر "نسیم" نام داشت، محصول مشترک ایران و لهستان است و آزاده نامداری مجری پرحاشیه تلویزیون در سال‌های اخیر نیز در آن ایفای نقش می‌کند.
در این فیلم کارگردان ماجرای فرار دختر و پسری شهرستانی از خانه و حواشی آن را روایت می‌کند؛ داستانی که به دو فیلم قبلی او "نفس عمیق" و "دربند" بی‌شباهت نیست.
از انتخاب ساعد سهیلی (در نقش مرتضی) که بگذریم، شهبازی این‌بار هم ترجیح داده بیشتر از چهرههایی استفاده کند که در فیلم او برای بار نخست بازی در اثری سینمایی را تجربه می‌کنند: نه تنها آزاده نامداری تاکنون در هیچ فیلم سینمایی ظاهر نشده، بلکه آذرخش فراهانی فرزند بهزاد فراهانی نیز در واقع (مانند نقشش در فیلم) نوازنده است و نخستین تجربه سینمایی‌اش را در "مالاریا" پشت سر می‌گذارد.
ساغر قناعت، بازیگر جوان نقش "حنا" هم از میان ۱۵۰۰ داوطلب برای ایفای نقش انتخاب شده و چهره‌ای تازه در سینما به شمار می‌آید.