پیامد های پیری سن که از 50-60 سالگی فراتر رفت معمولا بدن مقداری از توانایی های خود را از دست میدهد. در این میان دستگاه عصبی، استخوانها و عضلات بشدت تحت تاثیر این ناتوانی قرار میگیرند که حاصل آن اضطراب، زود رنجی، کم حوصلگی، فراموشی و غیره برای دستگاه عصبی و پوکی استخوان و ناتوانی عضلات و در نتیجه تخریب مفاصل و غیره است بعنوان مثال : 1- کلیه نمیتواند همه ویتامین D دریافتی از طریق غذا را فعال نموده و به D3 تبدیل کند. همچنین توانایی پوست در جذب فوتون های نوری آفتاب و ساخت ویتامین D3 کاهش می یابد. بنابر این دی3 باید از طریق قرص تامین شود. همچنین غذا های حاوی ویتامین دی باید بیشتر مصرف شوند مثل قارچ. گفته میشود که در افراد حدود 50 – 70 سال که در جوانی مشکل کمبود ویتامین دی نداشته اند خوردن هفتگی دو الی سه قرص حاوی کلسیم 500 میلی گرم +دوز روزانه ویتامین دی 3 باشد کفایت میکند. در سنین بالاتر حتما باید تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه بصورت ماهیانه یا غیره تزریق شود. گفته میشود کمبود دی 3 عامل اصلی پوکی استخوان و بسیاری از بیماری های عصبی مثل اضطراب، فراموشی، آلزایمر، ام اس و غیره است. 2- بدن نمیتواند ویتامین بی 5 بسازد. در جوانی این ویتامین توسط بدن ساخته میشود که ضد استرس و دلشور و غیره است و برای رشد و عملکرد نورون های عصبی و مغز ضروری است. سن که از 50 فراتر رفت ساخت این ویتامین کاهش می یابد و سلول های عصبی دچار مشکل و ناتوانی میشوند و فرد میان سال دچار دلهره و نهایتا بطرف افسردگی می رود. این ویتامین در بسیاری از مواد خوراکی هست ولی بشدت به حرارت حساس است و در اثر پختن از بین می رود با این وجود قارچ منبع بسیار خوبی برای تامین آن است. خوردن روزانه حدود 200 گرم قارچ خوراکی معمولی بسیار مفید است. اگر میسر نیست و یا مفید واقع نشد مصرف روزانه 2 تا سه حبه قرص قارچ مخمر نیاز بدن را تامین میکند. چون خوردن طولانی مدت قرص مخمر به صلاح نیست بنابر این باید از قرص های مکمل +50 که حاوی B5 باشند یا از قرص های نمک کلسیمی B5 استفاده کرد. میزان مورد نیاز روزانه کمتر از 10 میلی گرم است بنابر این هر قرص 100 میلی گرمی باید حد اقل به 8 تا 10 قسمت تقسیم و روزانه یک قسمت کوچک خورده شود. لازم به توضیح است که این ویتامین در بدن ذخیره نمیشود مازاد آن دفع شده و کمبود آن باید بصورت روزانه تامین شود. 3- بدن نمیتواند تمام با قسمتی از ویتامین B12 مصرفی را جذب و یا بصورت فعال ( بتا کوبالامین) در آورد در افرادی که دچار ورم یا زخم معده و یا بیماری های ارثی هستند نیز همینگونه است. بنابر این باید از میانسالی 50-70 سالگی مقادیر زیادتری B12 مصرف شود از طریق خوردن هفتگی 2 تخم مرغ ، خوردن روزانه 2-3 لیوان شیر و لبنیات (ماست و کشک)، مصرف ماهی و سایر گوشت های سفید و خوردن مکمل های +50 همچنین ممکن است بدن خاصیت ذخیره سازی این ویتامین را رفته رفته از دست بدهد لذا تحت نظر پزشک باید ویتامین B12 بصورت هفتگی تزریق شود. در حال حاضر B12 فعال یا بتا کوبالامین به تنهایی یا + اسید فولیک بصورت قرص های زیر زبانی ساخته شده و بجای تزریق بصورت روزانه مصرف میشود. این قرص از طریق دهان جذب میشود و دیگر نیازی به تزریق آن نیست. بهتر است چند عدد از این قرص ها تهیه و به تعداد محدود مصرف شود اگر موثر بود یعنی بر روی خلق و خو اثر گذاشت و آرامش حاصل شد به خوردن آن ادامه داد ولی اگر تاثیری نداشت نشان میدهد که رژیم غذایی و مکملی در دست اجرا بخوبی این ویتامین را تامین مینماید (مثلا در مورد خودم امتحان کردم موثر نبود چون فکر میکنم خوردن هفتگی سه بار هر بار یک تخم مرغ ، خوردن هر شب یک کاسه ماست و غیره آن را برایم تامین مینماید). 4- بدن نمیتواند همه پیش سازهای دریافتی مثل بتا کاروتن را به ویتامین Aتبدیل کند. همچنین نیاز اعصاب و مغز به چربی های غیر اشباع در اثر عوامل مختلف بخوبی تامین نمیشود. مثلا تری گلسیرید یا کلسترول فرد افزایش می یابد بنابر این دکتر به او رژیم کم چربی و انرژی همراه با کاهش وزن توصیه میکند. تحت این شرایط خوردن روغن ماهی که روی شیشه آن نوشته باشد حاوی ویتامین A و E است الزامی است. معمولا قرص های ویتامین های A ، E و D از طریق پالایش روغن ماهی تهیه میشوند. بنابر این بیشتر روغن ماهی ها پالایش میشوند ولی روی آن نوشته میشود که حاوی کدام ویتامین است. اگر هیچ نوشته نشده بود به معنی آن است که هر سه ویتامین از روغن ماهی تصفیه و جداشده بصورت قرص در آمده اند و این شربت یا قرصی که شما دریافت میکنی تنها اسید های چرب غیر اشباع یا امگا3 دارد. اگر نوشته بود حاوی ویتامین D است یعنی ویتامین های A و E آن تصفیه شده و البته چون سن بالای 50 است ویتامین D موجود هم بدرد ما نمیخورد چون بدن مان نمیتواند آنرا به صورت فعال یا دی 3 تبدیل کند. بنابر این بهترین راه مصرف روغن ماهی آن است که روی آن نوشته باشد حاوی ویتامین A و E است. بعلاوه غشاء سلولها، بافت ها، رگها و مویرگ ها تمام یا قسمتی از خاصیت انقباض و انبساط خود را از دست میدهند. بنابر این بیماری ها یا نارسایی های مختلفی مانند خشکی و چین خوردگی پوست، خشکی مفاصل و سایش آن، تکثر ادرار، تورم پروستات، کاهش دید چشم و غیره، کاهش عملکرد کلیه، ضعف عضلات فشار خون، بیماری های قلبی عروقی و بسیاری دیگر از نشانه های پیری زود رس ظهور میکند لذا باید باید بشدت از این غشاء ها و دیواره سلولها محافظت نمود: 1- در این میان تعدادی از اسید های آمینه نقش اساسی دارند مثل آرژنین. در شرایط عادی این اسید آمینه غیر ضروری است یعنی توسط بدن خصوصا کلیه ها ساخته میشود. ولی در شرایط میان سالی و سالمندی بدن تمام یا قسمتی از خاصیت ساخت آنرا از دست میدهد. بنابر این خوراکی هایی مانند پودر کاکائو، ذرت، تخم مرغ، ماست و غیره باید مصرف شود. ولی چون مقدار آن در این مواد خوراکی بسیار اندک است و همچنین برای مصرف آنها به دلایل مختلف محدودیت وجود دارد بنابر این باید قرص آن مصرف شود. حد اکثر میزان مصرفی یک میلی گرم در روز است( بهتر است نصف قرص مصرف شود) که یک ساعت قبل از ورزش روزانه یا پیاده روی روزانه با یک لیوان آب میل میشود و بعد از آن هم باید آب کافی تا چند ساعت بعد میل شود ( حد اقل چهار لیوان تا چهار ساعت بعد) یعنی برای متابولیسم و کارایی آن حتما تحرک و ورزش و نوشیدن آب لازم است ورزشی که با افزایش ضربان قلب و عرق کردن همراه باشد. کسانی که نمی توانند ورزش کنند نباید قرص مصرف نمایند و باید به همان مواد خوراکی بسنده کنند. امروزه از آرژنین به عنوان اکسیر جوانی یاد میشود که از عضلات، رگها،مویرگها، پروستات، چشم و غیره بخوبی محافظت میکند. 2- مصرف مغز های مختلف مثل بادام، گردو، کنجد، تخمه ها، بادام زمینی و خلاصه آجیل ها و غیره که البته از قدیم معمول بوده. 3- مصرف میوه و سبزی خصوصا فلفل قرمز، هویج، گوجه فرنگی، سیب، انگور، هلو و غیره که البته محدودیت مصرف و جذب دارند مثل ناراحتی های گوارشی ، وجود آلودگی احتمالی در آنها و غیره. 4- مصرف دارو های گیاهی مختلف مثل کاسنی، سیر، شاه تره و غیره. که امروزه بدلیل کمبود وقت و غیره و همچنین امکان جذب بهتر آن مصرف شربت، قطره و قرص های حاوی آنها معمول شده است. ج- افزایش نیاز به آنتی اکسیدانها به زبان ساده در اثر افزایش سن بسیاری از ژن ها به مرور زمان فعال میشوند و تغییراتی را ایجاد مینمایند از جمله ممکن است بر سوخت و ساز یا متابولیسم دیواره سلولها اثر گذاشته و آنها را به اکسیداسیون مواد حساس نمایند و سلول را دچار تغییرات اساسی کنند که از جمله میتوانند سلولها سرطانی شوند که خوردن آنتی اکسیدانها ضروری است مثل ویتامین های A، E،C ، بتا کاروتن و سایر آنتی اکسیدانها. تاثیر تحرک و ورزش کافی: گفته میشود که ورزش خواص بسیار دارد. ولی یکی از مهمترین اثرات آن که کمتر مورد توجه قرار میگیرد نقش آن در جلو گیری از بروز دیابت نوع 2 است ورزش مداوم روزانه به میزان 10- 30 دقیه در روز مشروط به آن که ضربان قلب را حدود 25 در صد افزایش دهد موجب رفع موانع ترشح انسولین در بدن شده و از بروز دیابت جلوگیری میکند. البته افزایش متابولسیم بدن و سوخت و ساز چربی ها و حفظ دیواره رگها و جلوگیری از انسداد آن و سایر خواص هم وجود دارد.
|