۱۰۰ رمان برتر به زبان انگلیسی
نگاهی به فهرست ۱۰۰ رمان برتر به زبان انگلیسی در گاردین
10 سپتامبر 2015 - 19 شهریور 1394
به تازگی روزنامه گاردین و هفته نامه آبزرور دو فهرست از رمان‌های برتر در زبان انگلیسی را منتشر کرده‌اند.
فهرست اصلی به انتخاب رابرت مک کروم، رمان‌نویس و منتقد ادبی انگلیسی، است و دیگری فهرستی است که پس از انتشار اولی، به انتخاب خوانندگان این روزنامه تهیه شد.
فهرست مک کروم شامل صد رمان انگلیسی و فهرست خوانندگان شامل ۱۵ رمان است. به گفته مک کروم، گردآوری فهرست صد رمان انگلیسی دو سال طول کشید.
انتخاب کلاسیک ها
رابرت مک کروم توضیح داده که رمان‌های کلاسیک، برای او "موضوع ویژه" بوده است. بنابراین رمان‌هایی را که از سال ۱۷۰۰ میلادی تا ۲۰۰۰ ویژگی "کلاسیک‌ها" داشتند، مد نظر گرفته است.
مک کروم برای تعریف "کلاسیک‌ها" از ایتالو کالوینو، داستان نویس ایتالیایی، و ازرا پاوند، شاعر آمریکایی، نقل قول می‌کند تا معیار انتخاب خود را توضیح دهد.
به نظر کالوینو، کلاسیک، "کتابی است که چیزی را که می‌خواسته بگوید، هرگز تمام نمی‌کند" و به نظر پاوند، کلاسیک، "همواره تازه و با طراوت" است.
معیاری که مک کروم سرانجام برای کلاسیک بودن یک اثر به دست می‌دهد این است که رمان همیشه برای فروش در کتابفروشی‌ها موجود باشد، به‌عبارتی همچنان منتشر شود و در بازار کتاب در دسترس باشد.
با این حال، با اشاره به تمایز منتقدان و خوانندگان تاکید می‌کند که "سلیقه دلیل ندارد."
از میان این صد رمان، حدود ۶۰ عنوان از آنها به فارسی ترجمه شده است.
سه سده رمان
بنا به گقته مک کروم گزینش رمان از یک صدسال اول (۱۸۰۰-۱۷۰۰) کاری " تقریبا سرراست" بود. از ۱۸۰۰ تا ۱۹۰۰ دشوارتر شد، و از ۱۹۰۰ تا ۲۰۰۰ "تقریبا می‌رفت که محال باشد."
صد سال نخست، رمان نویسی متعلق به طبقه بالادست یا متوسط بود، مردانه، و اغلب وابسته به درآمدهای شخصی نویسنده. این رمان‌ها، اقلیت نخبه را در برمی‌گرفت.
اما از اوایل قرن نوزدهم و با ورود به "رمان دوره ویکتوریا" که همزمان با استقلال آمریکا بود، رمان‌نویسی سمت و سویی دیگر یافت.
از آن دوره مدرنیسم، به‌ویژه بعد از جنگ جهانی اول، تکنولوژی نشر، خوانندگان بسیار را ممکن کرد و "رمان دیگر مثل گذشته ها نبود."
با تمام کوشش مک کروم برای ارائه معیارهایی برای گزینش، به دلیل تنوع رمان‌ها و دوره‌های نگارش آنها، او در نهایت اضافه می‌کند که این فهرست درسی را می‌آموزاند.
او برای توضیح به نقل قولی از سامرست موام، رمان‌نویس انگلیسی، متوسل می‌شود که گفته بود "برای نوشتن رمان سه قاعده وجود دارد. بدبختانه کسی نمی‌داند آن سه قاعده چیست؟"
به این ترتیب، مک کروم می‌افزاید: "در واقع، تنها قاعده این است که هیچ قاعده‌ای وجود ندارد."
۱۰۰ رمان برتر به زبان انگلیسی:
۱- سیر و سلوک زائر (۱۶۷۸)/ جان بانیان
۲- رابینسون کروزنه (۱۷۱۹)/دنیل دفو
۳- سفرهای گالیور (۱۷۲۶)/جانثان سویفت
۴- کلاریسا (۱۷۴۸)/ساموئل ریچاردسون
۵- تام جونز (۱۷۴۹)/هنری فیلدینگ
۶- زندگی و عقاید تریستام شندی (۱۷۵۹)/لارنس استرن
۷- اما (۱۸۱۶)/ جین استن
۸- فرانکشتاین (۱۸۱۸)/مری شرلی
۹- نایتمر ابی (۱۸۱۸)/ توماس لاو پیکاک
۱۰- سرگذشت آرتور گوردن پیم (۱۸۳۸)/ ادگار آلن پو
۱۱- سیبیل (۱۸۴۵)/بنیجامین دیززاییلی
۱۲- جین ایر (۱۸۴۷)/شارلوت برونته
۱۳- بلندی‌های بادگیر (۱۸۴۷)/امیلی برونته
۱۴- بازار خودفروشی (۱۸۴۸)/ویلیام ثاکری
۱۵- دیوید کاپرفیلد (۱۸۵۰)/ چارلز دیکنز
۱۶- داغ ننگ (۱۸۵۰)/ناثانیل هاثورن
۱۷- موبی دیک (۱۸۵۱)/هرمان ملویل
۱۸- آلیس در سرزمین عجایب (۱۸۶۵)/لویس کارول
۱۹- سنگ ماه (۱۸۶۸)/ویلیام کولینز
۲۰- زنان کوچک (۹-۱۸۶۸)/لوئیسا می آلکوت
۲۱- میدل مارچ (۲-۱۸۷۱)/جورج الیوت
۲۲- راه و رسم زندگی ما (۱۸۷۵)/آنتونی ترولوپ
۲۳- ماجراهای کلبری فین (۵-۱۸۸۴)/مارک تواین
۲۴- ربوده شده (۱۸۸۶)/رابرت لوئی استیونسون
۲۵- سه مرد در یک قایق (۱۸۸۹)/جروم کی جروم
۲۶- نشانه چهار (۱۸۹۰)/آرتور کانون دویل
۲۷- تصویر دوریان گری (۱۸۹۱)/اسکار وایلد
۲۸- خیابان نیوگراب (۱۸۹۱)/جورج گیسینگ
۲۹- جود گمنام (۱۸۹۵)/تامس هاردی
۳۰- نشان سرخ دلیری (۱۸۹۵)/استیون کرین
۳۱- دراکولا (۱۸۹۷)/ برام استوکر
۳۲- دل تاریکی (۱۸۹۹)/جوزف کنراد
۳۳- خواهر کاری (۱۹۰۰)/تئودور دزایر
۳۴- کیم (۱۹۰۱)/رودیار کیپلینگ
۳۵- آوای وحش (۱۹۰۳)/جک لندن
۳۶- جام زرین (۱۹۰۴)/ هنری جیمز
۳۷- هادرین هفتم (۱۹۰۴)/فردریک رولف
۳۸- باد در میان شاخه‌های بید (۱۹۰۸)/کنث گراهام
۳۹- سرگذشت آقای پولی (۱۹۱۰)/اچ جی ولز
۴۰- زلیخا دابسون (۱۹۱۱)/مکس بیربوم
۴۱- سرباز خوب (۱۹۱۵)/فورد مادوکس فورد
۴۲- سی و نه پله (۱۹۱۵)/جان بوکان
۴۳- رنگین کمان (۱۹۱۵)/دی اچ لارنس
۴۴- پیرامون اسارت بشری (۱۹۱۵)/سامرست موآم
۴۵- عصر بی‌گناهی (۱۹۲۰)/ادیث وارتن
۴۶- اولیس (۱۹۲۲)/جیمز جویس
۴۷- ببیت (۱۹۲۲)/سینکلر لویس
۴۸- گذری به هند (۱۹۲۴)/ای ام فوستر
۴۹- مردها مو طلایی‌ها را ترجیج می‌دهند (۱۹۲۵)/آنیتا لوس
۵۰- خانم دالووی (۱۹۲۵)/ویرجینیا وولف
۵۱- گتسبی بزرگ(۱۹۲۵)/اسکات فیتز جرالد
۵۲- بیدهای آب نبات چوبی (۱۹۲۶)/سیلویا تونزند وارنر
۵۳- خورشید همچنان می‌دمد (۱۹۲۶)/ارنست همینگوی
۵۴- شاهین مالت (۱۹۲۹)/دشیل همت
۵۵- گور به گور (۱۹۳۰)/ویلیام فاکنر
۵۶- دنیای قشنگ نو (۱۹۳۲)/آلدوس هکسلی
۵۷- مزرعه سرد راحت (۱۹۳۲)/استلا گیبونز
۵۸- نوزده نوزده (۱۹۳۲)/جان دوس پاسوس
۵۹- مدار راس السرطان (۱۹۳۴)/هنری میلر
۶۰- ملاقه (۱۹۳۸)/اولین وا
۶۱- مورفی (۱۹۳۸)/ ساموئل بکت
۶۲- خواب گران (۱۹۳۹)/ریموند چندلر
۶۳- مهمانی برو (۱۹۳۹)/هنری گرین
۶۴- معبری بر رودخانه (۱۹۳۹)/فلن اُ براین
۶۵- خوشه‌های خشم (۱۹۳۹)/جان اشتاین بک
۶۶- طرب در صبحدم (۱۹۴۶)/ پی جی وودهاوس
۶۷- تمام مردان شاه (۱۹۴۶)/رابرت پن وارن
۶۸- زیر کوه آتشفشان (۱۹۴۷)/ملکم لوری
۶۹- کنه روز (۱۹۴۸)/الیزابت بون
۷۰- ۱۹۸۴ (۱۹۴۹)/جورج اورول
۷۱- پایان یک پیوند (۱۹۵۱)/گراهام گرین
۷۲- ناطور دشت (۱۹۵۱)/چی دی سلینجر
۷۳- ماجرای اوگی مارچ (۱۹۵۳)/سال بلو
۷۴- سالار مگس‌ها (۱۹۵۴)/ویلیام گلدینیگ
۷۵- لولیتا (۱۹۵۵)/ ولادیمیر ناباکوف
۷۶- در جاده (۱۹۵۷)/جک کرواک
۷۷- وس (۱۹۵۷)/پاتریک وایت
۷۸- کشتن مرغ مقلد (۱۹۶۰)/هارپر لی
۷۹- اوج زندگی خانم جین برودی (۱۹۶۰)/موریل اسپارک
۸۰- "کچ-۲۲" (۱۹۶۱)/جوزف هلر
۸۱- دفتریادداشت‌های طلایی (۱۹۶۲)/دوریس لسینگ
۸۲- پرتقال‌های کوکی (۱۹۶۲)/آنتونی برجس
۸۳- مرد مجرد (۱۹۶۴)/کریستوفر ایشروود
۸۴- در کمال خونسردی (۱۹۶۶)/ترومن کاپوتی
۸۵- حباب شیشه‌ای (۱۹۶۶)/سیلویا پلات
۸۶- غرولند پورتنوی (۱۹۶۹)/فیلیپ راث
۸۷- خانم پالفری در کلارمونت (۱۹۷۱)/الیزابت تیلور
۸۸- فرار کن خرگوش (۱۹۷۱)/جان آپدایک
۸۹- سرود سلیمان (۱۹۷۷)/تونی موریسون
۹۰- خمی در رودخانه (۱۹۷۹)/وی اس نایپل
۹۱- بچه‌های نیمه شب (۱۹۸۱)/سلمان رشدی
۹۲- خانه داری (۱۹۸۱)/ورلین رابینسون
۹۳- پول: یک یادداشت خودکشی (۱۹۸۴)/مارتین ایمیس
۹۴- هنرمن جهان شناور (۱۹۸۶)/کازوئو ایشی‌گورو
۹۵- آغاز بهار (۱۹۸۸)/پنه لوپه فیتزجرالد
۹۶- درس‌های تنفس (۱۹۸۸)/ آن تیلور
۹۷- میان زنان (۱۹۹۰)/جان مک‌گارن
۹۸- جهان زیرین (۱۹۹۷)/دن دلیلو
۹۹- رسوایی (۱۹۹۹)/جی ام کوئتزی
۱۰۰- سرگذشت دار و دسته کلی (۲۰۰۰)/پیتر کری
رابرت مک کروم
ویژگی‌های فهرست مک کروم
اولین نکته‌ای که در این فهرست به چشم می‌آید، این است که رمان‌ها بر اساس سال نگارش یا نشر ترتیب یافته‌اند. شماره اول، رمان "سیر و سلوک زائر" نوشته "جان بان یان" است که در سال ۱۶۷۸ چاپ شد.
رمان صدم نیز متعلق به پیتر کری، رمان‌نویس استرالیایی، است با عنوان "سرگذشت واقعی دار و دسته کلی" (۲۰۰۰).
مک کروم، همچنین تاکید کرده است که از میان رمان‌های یک نویسنده، لزوما مشهورترین اثر او را انتخاب نکرده است. او رمانی را انتخاب کرده که نزدیک‌ترین "صدا و بینش" نویسنده را در بر داشته باشد.
فهرست مک کروم، ۴۹ رمان مشترک با فهرست پیشین این روزنامه ( صد رمان برتر جهان- ۲۰۰۳) دارد.
از میان بیست رمان اول این دو فهرست به رمان‌های مشترک برمی خوریم: "سیر و سلوک زائر" ، "رابینسون کروزونه" (دنیل دفو)، "سفرهای گالیور" (جاناتان سویفت)، "تام جونز" (هنری فیلدینگ)، "کلاریسا" (ساموئل ریچاردسون)، "تریستام شندی" (لارنس استرن)، "اما" (جین استن)، "فرانکشتاین" (مری شلی).
"سیبل" (بنجامین دیزرائیلی)، "جین ایر" (شارلوت برونته)، "بلندی‌های بادگیر" (امیلی برونته)، "دیوید کاپرفیلد" (چارلز دیکنز)، "داغ ننگ" (ناتانیل هاثورن)، "موبی دیک" (هرمان ملویل) نیز از دیگر رمان های مشترک در این دو فهرست اند.
غیر از "کلاریسا" و "سیبیل" همه این رمان‌ها به فارسی ترجمه شده‌اند.
این رمان‌ها غالبا در قرن هجدهم و اوایل نوزدهم نوشته اند.
فهرست خوانندگان
بنا به گزارش گاردین، بعد از گردآوری فهرست مک کروم، خوانندگان نیز عنوان رمان‌های انتخابی خود را ارسال کردند. برخی از خوانندگان گلایه داشتند از اینکه شماری از نویسندگان زن و غیرسفید پوست در فهرست مک کروم از قلم افتاده بودند.
گاردین ۱۵ عنوان از رمان های منتخب خوانندگان را که بیشترین رای را آورده بودند، انتشار داد.
این فهرست ۱۵ تایی که برخی از آنها به فارسی ترجمه شدند، به این شرح است:
-"همه چیز فرو می‌پاشد" ۱۹۵۸، چینوا آچه به،
-"خدای چیزهای کوچک" ۱۹۹۷، آرونداتی روی.
-"دلبند" ۱۹۸۷، تونی موریسون
-"سرگذشت ندیمه" ۱۹۸۵، مارگرت اتوود
-"نصف‌النهار خون" ۱۹۸۵، کورمک مک کارتی.
-"توازن خوب" ۱۹۹۵، رویتن میستری.
-"شوخی بی‌اندازه" ۱۹۹۶، دیوید فاستر والاس
-"سلاخ خانه شماره ۵" ۱۹۶۹، کورت ونه گات
-"ارباب حلقه‌ها" ۱۹۵۵، جی آر آر تالکین.
-"من، لوسیفر" ۲۰۰۳، گلن دانکن.
-"هری پاتر"، (۲۰۰۷-۱۹۹۷) جی کی رولینگ.
-"لانارک: یک زندگی در چهار کتاب" ۱۹۸۱، آلسدایر گری.
-"غریبه در سرزمین غریب" ۱۹۶۱ رابرت رای هاین لین.
-"به رنگ ارغوان" ۱۹۸۲، آلیس واکر. ترجمه امیرحسین مهدیزاده، نی، ۱۳۸۸.
-"زن بر لبه زمان" ۱۹۷۶. مارگ پیرسی.