بحث هایی در مورد جن قسمت اول

بحث هایی در مورد جن قسمت اول
محتواي سوره ي جن
اين سوره چنانكه از نامش پيداست ،عمدتاً در باره ي خلق ناپيدايي به نام «جن» سخن مي گويد .
سخن او از ايمان به پيامبر اسلام (ص) و خضوع در برابر قرآن مجيد ،و ايمان و اعتقاد آنها به معاد ،وجود گروهي مؤمن و كافر در ميان آنها و مسائلي از اين قبيل است،
اين بخش از سوره ي نوزده بيست و هشت آيه سوره را در بر مي گيرد،و بسياري از عقايد خرافي را در زمينه ي «جن» اصلاح مي كند و بر آنها خط بطلان مي كشد.(1)
در بخش ديگري از اين سوره اشاره اي به مسأله ي توحيد و معاد آمده است. و در آخرين بخش اين سوره ،سخن از مسأله ي علم غيب است كه هيچكس از آن آگاهي ندارد،جزء آنچه اراده كرده است.(2)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1)تفسير نمونه ،ج25،ص97
(2)مجمع البيان،ج10،ص364
فضيلت تلاوت سوره ي جن
در حديثي از پيامبر گرامي (ص) آمده است « مِن قرء سورة الجن اعطي بعدد كل جني و شيطان صدق بمحمد (صلي الله عليه و آله ) و كذب به عتق رقبة» هركس سوره ي «جن» را بخواند به تعداد هر جن و شيطاني كه تصديق به محمد يا تكذيب او كرده است ثواب آزاد كردن برده اي داده مي شود.(1)
در حديث ديگر از امام صادق (عليه السلام) آمده است « من اكثر قراءة قل اوحي لم يصيبه في الحياة الدنيا شيٌ من اعين الجن و لا نفثهم ولا سحرهم ولا كيدهم ،و كان مع محمدٍ (ص) فيقول يا رب لا اريد منهُ بدلاً ولا ابغي عنهُ حولاً» يعني هركس بسيار سوره ي جن را بخواند هرگز در زندگي دنيا چشم زخم جن و جادو وسحر و مكر آنها به او نمي رسد ،و با محمد (ص) همراه خواهد بود ،و مي گويد : پروردگارا من كسي را به جاي او نمي خواهم ،و هر گز از او به ديگري متمايل نمي شوم .(2)
البته اين تلاوت مقدمه اي است بر آگاهي از محتواي سوره ،و سپس به كار بستن آن.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) مجمع البيان ،ج10،ص365
(2) تفسير برهان،ج4،ص390
شأن نزول سوره ي جن
در تفسير آيات بيست و نه تا سي ودو سوره ي احقاف شأن نزولهايي آمده بود كه با مطالب سوره مورد بحث (سوره ي جن) كاملاً هماهنگ است ،و نشان مي دهد كه هر دو مربوط به يك حادثه است شأن نزولها بطور فشرده چنين است.
1) پيامبر (ص) از مكه به سوي بازار «عكاظ» در «طائف» آمد تا مردم را در آن مركز اجتماع بزرگ به سوي اسلام دعوت كند ،امّا كسي به دعوت او پاسخ مثبت نگفت ،در بازگشت به محلي رسيد كه آن را وادي «جن» مي گفتند ،شب را در همانجا ماند و تلاوت آيات قرآن مي فرمود ،گروهي از جن شنيدند و ايمان آوردند ،و براي تبليغ به سوي قوم خود بازگشتند.(1)
2) ابن عباس مي گويد: پيامبر (ص) مشغول نماز صبح بود و در آن تلاوت قرآن مي كرد ،گروهي از جن در صدد تحقيق از علت قطع اخبار آسمانها از خود بودند، صداي تلاوت قرآن محمد (ص) را شنيدند و گفتند: علّت قطع اخبار آسمان از ما همين است ،به سوي قوم خود باز گشتند و آنها را به سوي اسلام دعوت كردند.(2)
3) بعد از وفات «ابو طالب» كار بر رسول خدا سخت شده ، به سوي «طائف» عزيمت فرمود : تا ياراني پيدا كند ،اشراف«طائف» شديداً او را تكذيب كردند ،و آنقدر از پشت سر سنگ به پيامبر (ص) زدند كه خون از پاهاي مباركش جاري شد ، خسته و ناراحت به كنار باغي آمد ،و سرانجام غلام صاحبان آن باغ ،كه نامش «عدّاس» بود، به حضرت ايمان آورد ،پيامبر (ص) به سوي مكه باز مي گشت ،شبانه به نزديكي نخلي رسير ، مشغول نماز شد و در اينجا بود كه گروهي از «جن» از اهل « لعيبيس » يا يمن از آنجا مي گذشتند صداي تلاوت قرآن حضرت را در نماز صبح شنيدند و ايمان آوردند.(3)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) تفسير علي بن ابراهيم ،طبق نقل نور الثقلين،ج5،ص19
(2) صحيح بخاري و مسلم و مسند احمد مطابق نقل في ظلال،ج7،ص429
(3) مجمع البيان ،ج9،ص92 و سيرة بن هشام ،ج2،ص62و63
ارتباط جن ها با پيامبر(ص)
تعبير «اوحي الّي......» (به من وحي شده) نشان مي دهد كه پيامبر (ص) در اين ماجرا شخصاً افراد جن را مشاهده نكرده ،بلكه از طريق وحي به استماع آنها نسبت به قرآن مجيد آگاه شده است .
در ضمن اين آيه نشان مي دهد كه طايفه ي «جن» داراي عقل و شعور و فهم و درك ،با تكليف و مسئوليت ،آشنايي به لغت ،و توجّه به فرق بين كلام اعجاز آميز دارند همچنين خود را موظف به تبليغ حق مي دانند ، و مخاطب خطابهاي قرآن نيز هستند.(1)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) مجمع البيان ،ج9،ص92
گرد آورنده : جاسم ثعلبی (حسّانی) پایان نامه کارشناسی/ موضوع : جن از دیدگاه قران و روایات و نویسندگان.