شعرناب

آموزش زلال (1)


اگر بخواهید می توانید ( آموزش زلالسرایی )
.
برای تمرین در ایجاد زلال کوتاه پنج سطری غیر پیوسته ( عروضی قافیه دار ) به ترتیب زیر عمل کنید:
1- بعد از اطلاع از تعاریف و قوانین زلال، لینک زیر را مطالعه فرمایید:
http://zolal94.blogfa.com/category/8
2- سپس لینک زیر را نیز مطالعه فرمایید:
http://zolal94.blogfa.com/category/14
3- بعد از اینکه لینکهای فوق را مطالعه فرمودید و قلق قالب زلال به دستتان آمد، یکی از وزن های بنیان را که برایتان راحتتر است از لینک: ( http://zolal94.blogfa.com/category/4) انتخاب و تمرین را شروع نمایید.
خلق سخن در قالب زلال به دلیل دارا بودن ملودی تک و عادت موسیقییائی خاصّ، هنر و مهارت می طلبد. امید است در این قالب نیز شاهکارهایی داشته باشید.
.
نمونه ( زلالی از دکتر خواجه اف خجسته از کشور تاجیکستان):
.
گر نمی خواهی مرا
پس چرا هرآن سر راهی مرا؟
من ندانستم هوسبازی تو یا عاشق به من
می زنی بر کوی گمراهی مرا
چون پرِ کاهی مرا
.
زلال فوق در طول ریتم موسیقییائی « فاعلاتن فاعلات» یا « فاعلاتن فاعلن» با دخالت « فاعلاتن» دوام می یابد:
.
فاعلاتن فاعلات
فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
فاعلاتن فاعلات
.
فرم قافیه:
.
......قافیه
..............قافیه
........................آزاد
..............قافیه
......قافیه
.
دقّت:
.
فاعلاتن فاعلات
گر نمی خواهی مرا
.
فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
پس چرا هرآن سر راهی مرا؟
.
فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
من ندانستم هوسبازی تو یا عاشق به من
.
فاعلاتن فاعلاتن فاعلات
می زنی بر کوی گمراهی مرا
.
فاعلاتن فاعلات
چون پر کاهی مرا
.
*توجه: محل تولد قالب زلال، ایران است و از افتخارات ادبیات کشورمان می باشد.
..
لازم به توضیح است که قالب های سبک زلال، تعریف و قانون دارند و شکل قالب زلال با رعایت اصول و قواعد خاصّ آن ، ایجاد می گردد. لذا هر مثلث و لوزی و پنج ضلعی و شش ضلعی ، قالب زلال نیست چنانکه هر مستطیل و مربعی، قالب غزل و رباعی نیست.
.
معنای « دادا » در ادبیات ما :
دادا = دادآ = به داد بیا= به داد برس
دادا = ای داد بیداد = فریاد
دادا = داد (عدل ) + آ ( بیا ) = ای عدل بیا
دادا = برادر
دادا = پدر
دادا = پدر بزرگ در ترکی ( در ازبکستان به پدر، دادا می گویند)
دادا = داداش ( در بیشتر جاها مثل اصفهان یعنی برادر )
دادا = خدمتکار


3