💢 وزن دوری و شبه دوری 💢

بسم الله الرحمن الرحیم
🔷 وزن دوری یا متناوب
وزنی است كه هر مصراع آن از دو قسمت تشكیل می شود و قسمت دوم، تكرار قسمت اول است. به عبارت دیگر، در وزن دوری، هر نیم مصرع در حكم یک مصراع می باشد ، مانند وزن شعر زیر
كه مفتعلن فاعلن// مفتعلن فاعلن است
بار غمت -UU-/می كشم -U-
وز همه عا -UU-/ لم خوشم-U-
كه هر مفتعلن فاعلن گر چه نیم مصراع است اما حكم یک مصراع را دارد.
🔷 مشخصات اوزان دوری
✍️ بعد از پاره ی اول هر مصراع وقفه یا مكثی بالقوه یا بالفعل است
✍️ وزن دوری از اركان متناوب درست
می شود نه از تكرار یک ركن ، مانند وزن شعر فوق كه از تناوب مفتعلن و فاعلن درست شده است.
✍️ هجای پایانی نیم مصراع اول مثل هجاهای پایانی مصراع ها همیشه بلند است اما به جای آن می توان هجای كشیده یا كوتاه بیاید.
✍️ هجاهای هر مصراع اعم از كوتاه یا بلند زوج است و معمولا هر نیم مصراع هفت یا پنج هجا دارد.
🔷 تعداد اوزان دوری زیاد است اما سه تا از آنها جزء پر كابرد ترین اوزان محسوب
می شود
📌 مفتعلن فاعلن//مفتعلن فاعلن
📌 مستفعلن فعولن// مستفعلن فعولن
📌 مستفعل مفعولن// مستفعل مفعولن
✍️ كاربرد دو وزن دوری زیر نیز زیاد است
📌 مستفعل فع//مستفعل فع
📌 مفاعلن فاعلن//مفاعلن فاعلن
ادامه‌ ی مطلب و تکمیل آن در پنجره ی سبز همین صفحه
#سید_هادی_محمدی
پی نوشت :
منابع در آخرین جلسه ی دروس ارائه خواهد شد.
جرعه ای شعر
گِره زدم غزلم را شبی به پای ردیف
فقط به یاد تو بوده سَر و صدای ردیف
شبیه کودکِ ترسو دخیل روسری ات
گرفته فاصله را دستِ ادعای ردیف
برای محوِ فراموشیِ جهازِ جنون
بیا دوباره رفو کن جناغِ نایِ ردیف
پناهِ خاطره در خاکریزِ افکارم
دریده قافیه ها را پس از شِفای ردیف
ورق بزن نفسی را میان آغوشم
به استجابتِ ذکر و نمِ دعای ردیف
دوباره نامِ تو جان داده روی عقربه ها
جهانِ ثانیه دق میکند به جای ردیف
جَنین از تو نوشتن در عُمقِ نافِ هجا
مکیده خونِ قلم را در اقتدای ردیف
شهید وصله ی درد و قتیل دَم نَزدن
به لطفِ شامِ غریبانِ در خفای ردیف
زبانِ مذهبِ رفتن تَقیّه را بلعید
امامِ حاشیه ها! پس بده عبای ردیف
ببخش حادثه را قبلِ انتحارِ زمان
خزیده پایِ قضا سمتِ ماجرای ردیف
تبِ خَمانه ی اَبروت در کرانِ قنوت
کشانده ناله ی حافظ به انحنای ردیف
ردیف گرچه ردیف است در تبانی شعر
سوناتِ یاد تو پُر می‌کند فضای ردیف
🔰 #سید_هادی_محمدی