کلاس شعرناب هشت

به نام خدا
قالب مسمط
مُسَمَّط نوعی قالب شعری است که از به هم پیوستن چند بخش به وجود می‌آید. در این قالب، وزن عروضی همه بخش‌ها یکسان است. به هر بخش از قالب مسمط، یک «رشته» یا «لَخت» گفته می‌شود.
ساختار مسمط به این صورت است که همه مصراع‌های هر رشته، به جز مصراع آخر آن با یکدیگر هم‌قافیه‌اند. مصراع آخر هر رشته، اگرچه به لحاظ وزن با مصراع‌های قبلی یکسان است اما از نظر قافیه با آ‌ن‌ها فرق دارد. در هر رشته از قافیه جداگانه‌ای استفاده می‌شود. مصراع آخر همه رشته‌ها از نظر قافیه با هم یکسان‌اند.
رشته‌های مسمط‌ها معمولاً دارای ۶ مصراع هستند که به آن‌ها مسمط مسدس گفته می‌شود. با وجود این، ممکن است مسمط‌هایی هم سروده شوند که رشته‌های آن‌ها سه مصراع (مسمط مثلث)، چهار مصراع (مسمط مربع)، پنج مصراع (مسمط مخمس) و... داشته باشند.
در این بخش، مسمط مشهور قاآنی را به‌عنون مثالی از این قالب ارائه کرده‌ایم.
بنفشه رسته از زمین به طرف جویبارها
و یا گسسته حور عین ز زلف خویش تارها
ز سنگ اگر ندیده‌ای چسان جهد شرارها
به برگ‌های لاله بین میان لاله‌زارها
که چون شراره می‌جهد ز شنگ کوهسارها
ندانما ز کودکی شکوفه از چه پیر شد
نخورده‌ شیر عارضش چرا به رنگ شیر شد
گمان برم که همچو من به دام غم اسیر شد
ز پا فکنده دلبرش چه خوب دستگیر شد
بلی چنین برند دل ز عاشقان نگارها
درین بهار هر کسی هوای راغ داردا
به یاد باغ طلعتی خیال باغ داردا
به تیره شب ز جام می به کف چراغ داردا
همین دل منست و بس که درد و داغ داردا
جگر چو لاله پر ز خون ز عشق گلعذارها
همان منبع