بیتو جان خواننده‌ی کرد
زنده‌یاد "بیت‌الله گونەری"، مشهور بە "بیتوجان"، ترانەسرا، خواننده و آهنگ‌ساز و مبارز نامدار کُرد، زاده‌ی سال ۱۹۵۵ میلادی، در فارقین کردستان ترکیه (باکور) بود.
او در سال ۱۹۸۰ توسط حکومت نظامی آن زمان ترکیه دستگیر و توسط دادگاه نظامی به اتهام "تجزیه طلبی" به پانزده سال زندان محکوم شد.
او در سال ۱۹۸۷ از زندان آزاد شد و بە استانبول مهاجرت کرد و در سال ١٩٩٠ اولین آلبوم خود تحت نام "Te Nadin Min" را منتشر کرد.
او در سال ١٩٩۴ مجبور بە مهاجرت شد و تا سال ۲۰۱۴ (در زمان مذاکرات صلح دولت با کُردها) نتوانست بە ترکیه بازگردد.
یکی از معروفترین آهنگ‌های ساختە بیتوجان ترانه‌ی "Yan mirin yan Diyarbekîr" به معنای "یا مرگ یا دیاربکر" است کە تاکنون هم جز آهنگ‌های ممنوعه در ترکیه و از حماسی‌ترین آهنگ‌های “موسیقی مقاومت” در جنبش کُردها محسوب می‌شود.
یکی دیگر از آهنگ‌های معروف او " Agir Ketîye Dilêmin" به معنای "آتش بە دلم افتاد" است کە کمتر کُردی است که با آن خاطرە نداشتە باشد و کمتر عاشقی است کە با آن شب را روز نکردە باشد.
سرانجام، وی در ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۳ میلادی، برابر با ۲۱ شهریور ۱۴۰۲ خورشیدی، سن ۶۷ سالگی بر اثر بیماری سرطان در استکهلم سوئد درگذشت.
گردآودی و نگارش:
#زانا_کوردستانی