بحران آب در استان تهران پایتخت کشور ایران
بحران آب در استان تهران پایتخت کشور ایران
استان تهران با یک درصد مساحت کل کشور، ۱۸ درصد جمعیت ایران را در خود جای داده است.
این استان هر ساله حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب را مصرف می‌کند که برابر با یک چهارم آب شرب کشور است.
منابع تامین آب این استان شامل پنج سد و ۵۰۰ حلقه چاه هستند که با خشکسالی‌های متوالی و کاهش بارش‌ها، دچار کمبود و تنش آبی شده‌اند.
بحران آب در تهران یکی از مهم‌ترین چالش‌های این استان است که در صورت عدم مدیریت مناسب و صرفه‌جویی در مصرف، ممکن است به یک بحران امنیتی تبدیل شود.
برخی از عوامل اصلی بحران آب در تهران عبارتند از:
• کاهش بارش‌ها: براساس آمار رسمی، بارش‌های سال آبی ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹ در حوضه عملکرد استان تهران با کاهش ۳۴ درصدی نسبت به سال قبل مواجه شده‌اند. علاوه بر این، عدم بارش برف و نبود پوشش برفی مناسب در حوضه آبریز سدهای تأمین کننده آب شرب کلان‌شهرهای تهران و کرج در زمستان سال گذشته و عدم بارش در فروردین ماه سال جاری، باعث شده است که رواناب و سیلاب ناشی از ذوب برف به حداقل برسد و ورودی آب به مخازن سدهای پنجگانه تهران با کاهش ۴۰ درصدی نسبت به سال قبل روبرو شود.
• افزایش جمعیت: جمعیت استان تهران هر سال رو به رشد است و باعث افزایش تقاضای آب می‌شود. براساس سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت استان تهران بالغ بر ۱۳ میلیون نفر بوده است که نسبت به سال ۱۳۸۵، حدود دو میلیون نفر افزایش داشته است.
همچنین، جذب مهاجرین از سایر نقاط کشور به دلایل اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیز باعث شده است که فشار جمعیت بر منابع آب تهران بالاتر رود.
• هدر رفت آب: هدر رفت آب به عنوان یک عامل مؤثر در بحران آب شناخته شده است. هدر رفت آب شامل تفاوت بین تولید و مصرف آب است که بخشی از آن به دلیل نقص فنی و بخشی به دلیل عدم رعایت اصول مصرف مطمئن و پایدار آب رخ می‌دهد. براساس گزارش‌های رسمی، هدر رفت آب در تهران حدود ۲۲ درصد است که بالاتر از میانگین کشوری (۱۸ درصد) است. این در حالی است که سرانه مصرف آب در تهران حدود ۳۵۰ مترمکعب بوده و همین مسئله موجب شده است سرانه آب در تهران حدود یک‌پنجم متوسط کشور باشد.
برای مقابله با بحران آب در تهران، لازم است که اقداماتی در سطح دولتی و مردمی انجام شود. ; که در این نوشتار به دو نمونه اشاره می شود:
:
• توسعه شبکه‌های آبرسانی و نوسازی لوله‌های فرسوده: یکی از راه‌های کاهش هدر رفت آب، نوسازی شبکه‌های آبرسانی فرسوده قبل از به پایان رسیدن عمر مفید لوله‌ها است. شرکت آب و فاضلاب استان تهران در این راستا، سال گذشته ۱۶۰ کیلومتر از شبکه فرسوده آبرسانی و ۱۴ هزار رشته انشعاب فرسوده در سطح استان را نوسازی کرده است. همچنین، برای تامین آب شرب به نقاط جدید، ۱۵۷ کیلومتر خطوط انتقال و ۷۵ کیلومتر توسعه شبکه با لوله‌هایی در اقشار پایین‌تر در استان تهران اجرا شده است.
• بهینه‌سازی مصرف آب: یکی دیگر از راه‌کار های مقابله با بحران آب، بهینه‌سازی مصرف آب در سطح خانگی، صنعتی، کشاورزی و فضای سبز است. برای این منظور، لازم است که با استفاده از دستگاه های صرفه‌جو، تغییر الگو و رفتار مصرف‌کنندگان، تعویض کنتور های خراب و قطع یا تبدیل انشعابات غیرمجاز، مصرف آب به حداقل برسد. شرکت آب و فاضلاب استان تهران نیز در چارچوب اجرای سیاست های مدیریت تقاضای آب، برنامه بهره‌وری آب تهران در سال ۱۴۰۱ را تدوین کرده است.
منابع:
خبرگزاری ایسنا
خبرگزاری ایرنا
خبرگزاری تسنیم
خبرگزاری مهر
روزنامه شرق
ویکی پدیا
خبرآنلاین
جام جم
نوشته شده توسط:ابوالقاسم کریمی