* دستگاه همایون *

دستگاه از ترکیب دو واژه ی دست +گاه به معنای جایگاه قرار گرفتن انگشتان نوازنده بر ساز مفهوم مکان و زمان نغمه را در بر دارد،دستگاه موسیقی مجموعه ای از چند نغمه یا گوشه است که در گام ،کوک و فاصله ی نت ها باهم هماهنگی کامل دارد.
مقام مادر: جایگاه اصلی دستگاه موسیقی است که هویت آن دستگاه میباشد،بعنوان مثال مقام همایون،مقام اصلی دستگاه همایون میباشد،همه ی دستگاه ها با در آمد که مقام مادر است اغاز و در پایان گوشه ها دوباره در یک چرخه به مقام مادر باز میگردند.
​​​​​ردیف: توالی و به ترتیب قرار گرفتن گوشه ها در یک دستگاه موسیقی را ردیف مینامند.
فرود: در پایان هر قطعه ، گوشه های مختلف به مقام مادر می پیوندند که عامل آن فرود نام دارد.
گام: از توالی چند نت کنار هم گام به وجود می اید.
گام هر دستگاه موسیقی بر اساس ارتفاع مرتب شده و ممکن است دارای ترتیب صعودی( فراز) یا نزولی(فرود)باشد.
دانگ: به مجموعه ی چهار نت موسیقی در توالی یکدیگر یک دانگ میگویند.
دستگاه همایون میراثی اصیل است که سینه به سینه و نسل به نسل به دست ما رسیده،همایون به معنای فرخنده و خجسته است،عبدالقادر مراغی از موسیقیدانان قرن نهم هجری دستگاه همایون را به عنوان یکی از شعبات ۲۴گانه موسیقی برشمرده است،اما امروزه انرا متفاوت میدانند.
دستگاه همایون یکی از محبوترین دستگاه های موسیقی ایرانیان است که در فرهنگ ایران زمین جایگاه ویژه ای دارد.
در موسیقی زور خانه ای نیز از دستگاه همایون بهره میبرند،دستگاه همایون و شور از لحاظ فواصل دانگ اول ارتباطی نزدیک دارند و همچنین با دستگاه های نوا،سه گاه،چهارگاه نیز بواسطه ی پرده گردانی گوشه های دیگر خود دارای وجوه اشتراکند.
آواز شوشتری و بیات اصفهانی از ملحقات دستگاه همایون است.
استاد روح ا...خالقی جاوید نام و یاد نام آنرا باشکوه،مجلل،ارام،دلنشین،موثر،جذاب،زیبا توصیف نموده،آلبوم بیقرار استاد همایون شجریان جاوید نام و یاد در دستگاه همایون است.
بدینوسیله یادی کنیم از موسیقیدانهای بزرگ ایرانی که با وجود فشارهای سیاسی،اجتماعی،مذهبی و..نام و پرچم موسیقی اصیل ایران زمین را زنده نگاه داشتند تا همچون همیشه بر تارک موسیقی جهان درخشان باقی بماند.
📌 امید دارم مورد استفاده ی استادان،شعرا،دوستان قرار گرفته باشد.
✍️م.مدهوش🤞
جاوید ایران و ایرانی🇮🇷