کاشتر، دهکده‌ی فرهنگ و مذهب
روستای تاریخی و فرهنگی، "کاشتر" در دهستان ژاورود واقع در بخش مرکزی شهرستان کامیاران در استان کردستان قرار دارد، که بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۵۰ خانوار با ۶۵۰ نفر بوده است.
این روستا با بافت خانه‌های سنتی بر سينه‌ی كوهی بلند، درست مقابل بلندترين نقطه‌ی كوهستان عظيم شاهو قرار گرفته است. كاشتر در ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهر کامیاران، و در قسمت شرق با روستاهای گازرخانی و بزوش همجوار است؛ در جنوب با روستای تنگی‌ور و کوهستان سر به فلک کشیده شاهو همجوار بوده و در قسمت غرب با روستاهای یوزیدر و پلنگان هم مرز و در قسمت شمال هم با روستاهای سیویه و میرگسار و گلیان همجوار است.
روستای کاشتر بی‌شک، یکی از روستاهای فرهنگ‌پرور استان کردستان و حتا می‌توان اذعان کرد؛ تمام مناطق كردنشين است. این روستا از دیرباز مردمانی فرهنگی و اهل علم و ادب داشته و امروزه هم، دارای تحصيل‌كرده‌گان دانشگاهی بسیار است. خانواده‌های شهير "مردوخ" و "حسامی" و "روحانی" در مناطق كردنشين همه از اين روستا هستند.
شناخته شده‌ترین شخصیت، این روستا، "اسماعیل بن حبیب‌الله کاشتری" شهرت یافته به "بابا مردوخ روحانی" (۱۹۲۳، کاشتر کامیاران - ۱۷ ژانویه ۱۹۸۹، تهران) ادیب، تاریخ‌دان محلی و مؤلف پر تلاش است.
از قراین و شواهد چنین پیداست که این روستا در گذشته‌ی دور، مرکز تحصیل و تعلیم بوده است و در این روستا شخصیت بزرگی چون "شیخ حبیب‌الله روحانی کاشتری" بوده که شاگردان زیادی را آموزش و پرورش داده است.
از دیگر بزرگان این دیار، می‌توان به مرحوم "سيد حسن حسامی كاشتر" مجری بهترين برنامه‌ی راديويی روستايی ايران ( با عنوان به زم لادی) كه در مركز صدا و سيمای كردستان توليد و پخش مي‌شد اشاره كرد؛ و يا از مرحوم "حاج شيخ محمد حسامی" امام جمعه‌ی فقيد شهر كامياران نام برد.
از اماکن تاریخی كه در جوار اين روستا قرار گرفته‌اند، می‌توان به: زيارتگاه "معین‌الدین روحانی" معروف به حضرت عكاشه(ره) اشاره كرد. اين مكان زيارتی در مسير كامياران به مريوان، در ۵۰۰ متری روستای كاشتر، واقع شده است. مردم منطقه بر اين باورند كه عكاشه(ره) كه يكی از اصحاب پيامبر (صلی‌الله‌عليه‌وآله) بوده و از سوريه به اين منطقه آمده است. شايد به‌واسطه‌ی همين زيارتگاه بوده كه در سال‌های دور؛ روستای كاشتر دارای يكی از قوي‌ترين مراكز علوم دينی در كردستانات بوده و طلبه‌های علوم دينی از سراسر مناطق كردنشين عراق و ايران برای تحصيل علوم به آنجا مراجعه كرده‌اند.
عکاشه(ره) نخستین كسی بود كه مهر نبوت حضرت محمد(ص) را دید و بر او بوسه زد.
عکاشه(ره) به دعای پیامبر(ص) یکی از بهشتیانی است که بدون حساب وارد جنت می‌شود، و خود این مسئله داستانی دارد که در کتاب‌های فراوان دینی و تاریخی نقل شده است با این مضمون: "در مجلسی پیامبر فرمود: هفتاد هزار از امت من بدون حساب وارد بهشت می‌شوند و عکاشه که در میان آنان جمع بود برخاست گفت یا رسول خدا دعا کن من از ایشان باشم و پیامبر نیز در حق وی دعا کرد."
در کنار مرقد عکاشه(ره) بر روی سنگی شرح مختصری از ایشان نوشته شده است و این گونه آمده است: "عکاشه بن محصن الاسدی" از مردم مدینه و از یاران انصار که هنگام ورود پیامبر اسلام به مدینه اسلام آورد، حافظ کل قرآن و مشرف به بوسیدن مهر نبوت بوده است."
همچنین در کاشتر، یک قرآن قدیمی، در محل مسجد حضرت عکاشه این روستا قرار دارد که مورد احترام و توجه بسیاری از مردم است.
گورستان بسيار قديمی كاشتر نیز كه در پيرامون زيارتگاه حضرت عكاشه(ره) قرار گرفته است؛ پر از درختان هزار ساله‌ی بنه مي‌باشد كه مربوط به دوره كرتاسه فوقانی است. قبرستانی هزار ساله که در اطراف زیارتگاه عکاشه(ره) با سنگ نبشته‌های کهن و خطوطی که از نستعلیق بر روی سنگ مزار گرفته تا خط کوفی خودنمایی می‌کند خود دیدنی‌های فراوانی برای اهل هنر و نظر دارد.
از ديگر جاذبه‌های گردشگری كاشتر در زمينه طبيعت، ذخيره‌گاه جنگلی كاشتر است، كه در فهرست آثار ملی طبيعی ايران قرار گرفته است.
گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی
پ.ن:
این مقاله در شماره ۶۶۰ هفته‌نامه‌ی سیمره چاپ و منتشر شده است.