شعرناب

شاعر مردمی کیست؟

شاعر مردمی کیست؟
به بیان ساده و سطحی، شاعر مردمی کسی است که در بطن جامعه زندگی می کند. یکی از جنس مردم است و دردهای مردم را می فهمد. او همواره تلاش می کند در قالب شعر، این دردها را محور اصلی اشعار خود قرار دهد.
به بیان دیگر، دو کار اصلی زیر را همزمان انجام می دهد:
اول. به عنوان یکی از جنس مردم، درد مردم را می فهمد و آن را با زبان شعر بیان می کند.
دوم. راه حل ها و راهکارهایی را برای درمان درد مردم، در قالب شعر طرح می نماید.
در این میان، نقدی مهم بر اکثر شاعران مردمی سال های اخیر وجود دارد. اینکه از عینک رسانه های مسلط بر جهان (عمدتا غربی و غربگرا در صد سال اخیر)، سنجش خود از جامعه خود و نسبت جامعه خود با غرب را مشخص می کنند. در شاعری سرآمد اما در درک تاریخ معاصر، روابط بین الملل، اقتصاد جهانی، فرهنگ جهانی و... رویکردی مشابه عموم مردم و مبتنی بر رسانه جمعی مرسوم دارند. پس بدیهی است که برای درد و مسئله مردم، همان راه حل ها و راهکارهای عامیانه را مطرح نمایند. در حالی که:
راه حل و راهکار عامیانه، غالبا عالمانه نیست و نه تنها درد را درمان نمی کند بلکه دردهای جدیدی را به پیکر جامعه وارد می سازد.
در کنار اکثریت شاعران مردمی این زمانه، اقلیتی انگشت شمار از شاعران مردمی وجود دارند که در بطن جامعه، درد را می فهمند اما در بیان راه حل و راهکار، «قلم خود را از زبان عوام الناس جدا می کنند.» آنان تن به کار طاقت فرسای مطالعه و تفکر می دهند تا درمانی پیدا و در شعر خود بیان کنند که کار را خراب تر از قبل نکند و به صلاح مردم و ایران باشد. ایران امروز بیش از هر زمان دیگر به این دسته از شاعران مردمی نیاز دارد.
در مباحثاتی که قبل از این ویرایش و پیرامون این مطلب صورت گرفت جملاتی به ذهنم خطور کرد که در تجلیل این اقلیت از شاعران مردمی به کار می آید:
شاعر مردمی متفکر و متعهد به مردم، باید با دلش درد مردم را حس کند، با زبانش درد مردم را بیان کند، با مغزش به درمان درد بیاندیشد و در شعرش به مردمش هدیه کند و همزمان با چشمش، گرگ ها و کفتارهای اجنبی را رصد کند تا گزندی به ایران زمین نرسد...


4