Human Rights Day
با اهداء سلام و تحیات
Happy International Human Rights Day
روز جهانی حقوق بشر فرخنده باد
به امیدِ جهانی بدون بیعدالتی
Human Rights Day is observed every year on 10 December — the day the United Nations General Assembly adopted, in 1948, the Universal Declaration of Human Rights (UDHR).
اعلامیهی جهانی حقوق بشر یک پیمان بین‌المللی است که در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در تاریخ ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ در پاریس به تصویب رسیده است. این اعلامیه نتیجهی مستقیم جنگ جهانی دوم بوده و برای اولین بار حقوقی را که تمام انسان‌ها مستحق آن هستند را به‌صورت جهانی بیان می‌دارد.
اعلامیهی جهانی حقوق بشر شامل 30 ماده است که به تشریح دیدگاه سازمان ملل متحد در مورد حقوق بشر می‌پردازد. مفاد این اعلامیه حقوق بنیادی مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی را که تمامی ابنای بشر در هر کشوری باید از آن برخوردار باشند را مشخص کرده‌است(ویکی پدیا).
حال، با آوردن چکیدهی تحقیق ِ بسیار فاخری از حقوقدانان برجسته کشور، هم یک قاعده حقوق بشری را مورد نظر قرار می دهیم و هم این روز فرخنده را گرامی میداریم.
Exercising the Rule of Non Bis in Idem on Diya and Qisas Crimes in Iran, Afghanestan, Iraq, Syria and Lebanon
Abstract
Despite the religious, geographical, linguistic, and cultural commons of such states as Iraq, Syria, Lebanon, and Afghanistan with Iran, the rule of Non Bis In Idem has been taken for granted in all crimes in the constitutional systems of these states. However, the Islamic Penal Code of 1392 has accepted Iran's rule of law only in non-consensual crimes and only with respect to the principle of personal jurisdiction and the principle of jurisdiction based on the civil law. However, in accordance with international human rights law, the application of this rule is indispensable to absolute crimes. Some of these treaties, such as the International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR), have been accepted by Iran, which is opposed to the legitimate position of the Islamic Penal Code (IPC). This is also incompatible with the principle of the validity of foreign laws and criminal sentences and the need for interactions with other countries. Although the rejection of the law, due to the territorial jurisdiction and the actual jurisdiction, is to justify the general order of the states and almost applied international practices; however, that it is confined to the non-judicial non-consensual crimes cannot be justified.
Key Words: The Rule Non Bis in Idem, Passive Personality Principle, Qisas, Diya, Islamic Punishment.
تحلیل تطبیقی اعمال قاعده منع محاکمه مجدد در حقوق کشورهای ایران، افغانستان، عراق، لبنان و سوریه
وحید کیانی*1، حسن پوربافرانی2
1- کارشناس ارشد حقوق جزا و جرمشناسی
2- استاد دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان
چکیده
قاعده منع محاکمه مجدد1، در قوانین کشورهای عراق، سوریه، لبنان و افغانستان، علیرغم اشتراکات مذهبی، جغرافیایی، زبانی و فرهنگی این کشورها با ایران، در مورد همه جرايم پذیرفته شده است، لیکن قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ ایران اعمال قاعده را تنها در جرایم تعزیری غیر منصوص شرعی و آن هم فقط در مورد اصل صلاحیت شخصی و اصل صلاحیت مبتنی بر تابعیت مجنیعلیه پذیرفته است. این درحالی است که طبق موازین بین‌المللی حقوق بشر، اعمال این قاعده در مطلق جرایم ضروری است. برخی از این معاهدات مانند میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی توسط ایران پذیرفته شده که موضع مقنن در قانون مجازات اسلامی مخالف آن به شمار میآید. همچنین این امر با اصل اعتبار قوانین و احکام کیفری خارجی و لزوم تعامل با کشورهای دیگر ناسازگار است. هرچند عدم پذیرش قاعده، در صلاحیت سرزمینی و صلاحیت واقعی به جهت حفظ نظم عمومی کشورها و رویة تقریباً عملی بین‌المللی قابل توجیه است، ولی محدود کردن آن به جرایم تعزیری غیرمنصوص شرعی قابل توجیه نیست.
واژگان کلیدی: قاعده منع محاکمه مجدد، صلاحیت مبتنی بر تابعیت مجنی علیه، قصاص، دیات، مجازات شرعی
پ.ن:
1-قاعده منع محاکمه مجدد و این موضوع که هیچ مجرمی دو بار نباید محاکمه شود؛ قاعده حقوق بشری است. این قاعده بر اساس آزادی های فردی و از نسل اول حقوق بشر است(وحید کیانی و حسن پوربافرانی، 1396)