ویژگی های کلی سروش شعر سروش، نام گونه یا در واقع، گونه هایی از شعر است که ویژگی هایی از هر دو سبک شعری سنتی و نو را در خود دارد و رابطی بین آنهاست اما در کلّیّت خود، در هیچ کدام از شعر سنتی و نو بطور کامل نمی گنجد و در گروه گونه های شعر پیشرو قرار می گیرد. شعر سروش، دارای گونه های چندین گانه ای است و در کلّیّت متنوّع خود، شباهت هایی دارد با برخی قالب ها و شیوه های دیگر و به نحوی، ترکیبی از تمام آنهاست. به عبارت دیگر، سروش، همانندی هایی با این قالب ها و شیوه های شعری دارد: پریسکه، دوبیتی، رباعی، سه گانی، مسمط، نوی نیمایی و هایکو(هایکوواره). برخی ویژگی های شعر سروش 1. لَخت پایانی سروش، مانند پریسکه، سه گانی و تا حدودی دوبیتی و رباعی، با کوبش پایانی به سرانجام می رسد اما برای این کار، در شعر سروش، توجه خاصی به شباهت زدایی می شود، به این معنا که لازم است لخت پایانی سروش، تفاوت قابل توجهی با لَخت های پیشین داشته باشد. برای ایجاد کوبش پایانی و شباهت زدایی مربوط به آن در لخت پایانی، در زبان های مختلف می توان از یک یا چند روش استفاده کرد مانند استفاده از شیوه ی متفاوت در پردازش لخت پایانی در تکیه ی هجایی(استرس)، نواخت یا آهنگ زبانی، قافیه، طول لخت، تفاوت معنایی و.... 2. شعر سروش برخلاف هایکو(واره) و قالب های سنتی و حتی شعر سه گانی، به یک یا چند موضوع و همچنین به یک نوع نگاه خاص، محدود نمی شود، مثلا همچون هایکو(واره) ویژه ی موضوع طبیعت با نگاهِ صِرفِ توصیفی و بدون نظر نیست و یا همچون سه گانی، خود را مقیّد به حکمت و نظردهی نمی داند بلکه در سروش، هر موضوع و نگاهی می گنجد و از جمله آنچه در هر دوی هایکو(واره) و سه گانی و غیر از آنها می آید. در سروش، شاعر به تناسب نیازش موضوع و نگاهش را تعیین می کند نه این که قالب شعری، آنها را بر او تحمیل نماید. 3. سروش در اصل، شعری کوتاه است اما تعداد لخت های آن، مانند بسیاری دیگر از جنبه های شعر سروش، تنوع پذیر و در خدمت سرایشی نیکو نر است. همچنین مجموعه ی چند سروش کوتاه - بصورت مرتبط و در کنار هم - سروش پیوسته را به وجود می آورند. 4. برخلاف هایکو و برخی دیگر از گونه های شعر - که به پرهیز از آرايه پردازی فرمان می دهند و تشویقی برای شوق شاعر توانمند در آرایه ها فراهم نمی کنند- در شعر سروش، آرایه پردازی ادبی، اهمیتی ویژه دارد البته به شرطی که بصورت طبیعی و پسندیده به کار رود و این، یکی از چندین جنبه ی قوت شعر سروش است در محبوبیت و تأثیر جاودانه اش. 5. شعر سروش، گرایش زیادی دارد به چند بُعدی بودن، و در این راه از ترفندهایی مانند ایهام استفاده می کند.
|